რაც უფრო შორს ხარ – მით უფრო ვტკბები!

მე შენში მიყვარს ოცნება ჩემი.

ხელუხლებელი – როგორც მზის სხივი,

მიუწვდომელი – როგორც ედემი.

და თუ არა ხარ ის, ვისაც ვფიქრობ, -

მე დღეს არ ვნაღვლობ, დაე, ვცდებოდე!

ავადმყოფ გულს სურს, რომ მას ოცნების

თეთრ ანგელოზად ევლინებოდე.

დაიწვას გული უცნაურ ტრფობით,

ცრემლით აივსოს ზღვა-საწყაული -

ოღონდ მჯეროდეს მე ჩემი ბოდვა

და სიყვარულის დღესასწაული.

ის მიდიოდა ქუჩაში ერთი

ის მიდიოდა ქუჩაში ერთი,

მას მიჰყვებოდა წვიმა და ქარი;

მისთვის იმ წამში არ იყო ღმერთი,

მისთვის არ იყო ქრისტე და ჯვარი.

იგრძნო, რომ მაინც საოცრად ცხელა.

გადიძრო ქუდი. მხურვალე შუბლი.

წვიმის წვეთები მარცვლების ხელა,

სიამოვნება ამ გრილ ღრუბელით.

თითქოს არ გრძნობდა სახლებს და კედლებს,

ძილით დაბურულს არ გრძნობდა მხარეს.

ეტლები ცვლიდნენ მიმავალ ეტლებს,

როგორც სიზმარში მხარე ცვლის მხარეს.

როგორ, საიდან… არ იცის თვითონ.

ის უცნობ ხიდზე დგას. სხვაა ხიდი.

მძიმეა ტვირთი? მაშ სხვებმა ზიდონ,

ის ახლა გახდა წყნარი და მშვიდი.

წუხელი, ღამით ქარი დაჰქროდა

წუხელი, ღამით ქარი დაჰქროდა

დადიდხანს, დიდხანს არ დამეძინა;

მე მქონდა ბინა, თავშესაფარი,

მაგრამ ქარიშხალს არ ჰქონდა ბინა.

ხან კარებს უკან ატირდებოდა,

ხან დარაჯობდა სარკმელის წინა.

გადამიშალა თვალწინ წარსული

და მწარედ, მწარედ ამაქვითინა.

მისებრ პოეტი ვიყავ უცნობი -

ვეხეტებოდი სევდიან ღამეს,

რამდენ ტკბილ ფიქრებს მოეღო ბოლო,

რამდენ ოცნებას, რამდენ სიამეს!

წუხელი, ღამით ქარი დაჰქროდა

და როცა დილით გამომეღვიძა,

ყვითელ ფოთლებს და დამსხვრეულ რტოებს

მიმოეფარათ ყამირი მიწა.

ბაღში გავედი... იქაც ბილიკზე

ფენილი იყო ფოთოლი რბილი,

და დიდხანს, დიდხანს ვხეტიალობდი

წარსულ სიზმრებში გადაფრენილი.

ქებათა ქება ნიკორწმინდას

მაქვს მკერდს მიდებული

ქნარი, როგორც მინდა.

ჩემთვის დიდებული

სხივი გამობრწყინდა.

მკვიდრად ააშენა,

ვინაც ააშენა

და ცით დაამშვენა

დიდი ნიკორწმინდა.

გზნებით დამკარგავი

გრძნეულ ჩუქურთმებით,

ქარგით დამქარგავი

ნაზი შუქურთმებით,

ნეტა ვინ აზიდა,

ან როგორ აზიდა,

რა ხელმა აზიდა

მაღლა ნიკორწმინდა!

რა განძი გვქონია,

რა მხნე, რა მდიდარი,

ჟღერს ქვის ჰარმონია –

დარობს რამდი დარი.

კარგად გამოჰკვეთა,

ვინაც გამოჰკვეთა,

სიბრძნით გამოჰკვეთა

მძლავრი ნიკორწმინდა.

აქ რომ თაღებია,

სვეტთა შეკონება,

ისე ნაგებია,

სიზმრის გეგონება.

ნეტა ვინ ააგო,

რა ნიჭმა ააგო,

რა მადლმა ააგო

სვეტი – ნიკორწმინდა!

ვგრძნობ, ვით დიადია

თორმეტი სარკმელი,

ხაზებში ანთია

ცეცხლი მისარქმელი:

ნეტა ვინ აანთო,

რომ გრძნობით აანთო

და წლებს გადაანდო

ნათლად ნიკორწმინდა!

ხვეულთ დიადება

ვხედავ – რა უხვია,

დრომ მას დიადემა

კრძალვით შეუხვია.

ნეტა ვინ მოჰქარგა,

და როცა მოჰქარგა,

შიგ მიჰკარგ-მოჰკარგა

გზნება – ნიკორწმინდა!

მკვეთრი და მოქნილი

ხაზთა დასრულება

არის ამოდქმნილი

ნატვრის ასრულება.

ეს ის სიმკვეთრეა,

ეს ის სიმდიდრეა,

რაითაც მკვიდრია

ძეგლი – ნიკორწმინდა!

შენის სულმნათისად

ასვლა ეროვანი:

ყელი გუმბათისა

მაღალღეროვანი,

ცამდის აღერილი,

ნებით აღერილი,

სათნოდ აღერილი,

გშვენის, ნიკორწმინდა!

მზერა ქართულია

სივრცის დაუნჯებით,

თვალი გართულია

ფრთიან ფასკუნჯებით:

ფრთები, ფრთები გინდა,

კიდევ ფრთები გვინდა,

გინდა დაეუფლო

სივრცეს ნიკორწმინდა!

შენ ფრთამოღუღუნეს

ჟამთა სიმაღლეზე,

ჩვენი საუკუნე

გიცავს, უახლესი.

მძლავრი ხელოვნება,

ხალხის ხელოვნება –

ბრწყინავს საქართველოს

ქებად ნიკორწმინდა!

წამყე ბეთანიისაკენ!

წამყე ბეთანიისაკენ! იქ სადღაცა, ახლომახლო

იყო ორბელიანების

და ირაკლის სამოსახლო.

გზაზე, სადაც ცაცხვებია და მუხნარი უმეტესი,

არსად ქვეყნად არ მინახავს

ადგილები უკეთესი!

ადგილები ასე მშვენი ვარდისაგან, იისაგან...

სანადირო ადგილები...

წამყე ბეთანიისაკენ!

მოდი, სადმე უდაბური ვპოვოთ კუთხე ქედმომაღლო,

გადმოვხედოთ მაღლით თბილისს -

მე აქ უნდა დავესახლო!

წამყე ბეთანიისაკენ! იქ სადღაცა, ახლომახლო

იყო ორბელიანების

და ირაკლის სამოსახლო.

კუმისი

სილაჟვარდე მთვარის ჩუმის

მოჰფენია ცისფერ კუმისს,

ტბას დასცქერის მდუმარე ტყე

მოდარაჯე ჩამიჩუმის.

დაფიქრების, პირმოკუმვის

მოჩრდილება უვლის კუმისს,

ღელავს ფერი ხავერდისა

და სილბილე აბრეშუმის.

უეცრად შორს არღვევს ღუმილს

ხსოვნა ცეცხლის და სამუმის,

და ხმა ოძელაშვილისა

სიმშვიდეშიც აკრთობს კუმისს.

ლარიქს სიბირიკა

(larix sibirica) ციმბირის ნაძვი

ფიქრს დღე და მოსწრება რად გადავალიე?

ლენა, ენისეი, ზაბაიკალიე...

აწ ჩემი ოცნება და ჩემი ლირიკა

ობოლი ნაძვია - ლარიქს სიბირიკა.

სხვა იტყვის: სად ჩვენი ქართველი პოეტი,

სად მზე კოლხიდისა და სად ჩრდილოეთი!

განდევნა მიწამა, ცამ ვერ შეირიგა

მაღალტანოვანი ლარიქს სიბირიკა.

ონეგის სიშორე, ურალის ქარ-თოვლი,

ყოფნა ლარიქსისა ცივი, მარტოული.

დღეები სითბოსი ვერვინ დაირიგა

და აღარც შენ გერგო, ლარიქს სიბირიკა

იყო დაკარგული - წიაღს რაც ებადა,

ადგილს კატორღათ და გადასახლებათა.

დიდი გარდატეხის ზარი დაირეკა

და შენც მოგესმა ის, ლარიქს სიბირიკა!

აწ ვით უსაზღვროა სივრცე შენს გარშემო.

იტყვი: გაიღვიძა მხარემ მძინარემო -

ვითარ დიადია იმ გზათ, იმ არეთა

მძლავრი ენერგია წყალუხვ მდინარეთა

აგერ მონადირე მოდის, ვით წვეული,

და მას ათასფერი მოაქვს ბეწვეული.

თოვლი, როგორც მტვერი, ისე დაირეკა

შენმა განრტოებამ, ლარიქს სიბირიკა!

ზღაპრულ სიმდიდრეთა დროა მოგროვების,

აურაცხელია ოქრო - ოქროების,

შემჭიდროებულთა არა აქა-იქა

გადაჭიმულია ტუნდრა და ტაიგა.

მიწას ციმბირისას ტყეთა ამალებით

მისდევს თვალუწვდენი, ვრცელი ტრამალები

რაც კი ფაბრიკების დიდი მილებია,

დიდი ქარხნების ხმას შეხმატკბილებია.

ყინვა გადავიდა, ნისლი გაირეკა -

მაისს გაუმარჯოს, ლარიქს სიბირიკა!

მერი

შენ ჯვარს იწერდი იმ ღამეს, მერი!

მერი, იმ ღამეს მაგ თვალთა კვდომა,

სანდომიან ცის ელვა და ფერი

მწუხარე იყო, ვით შემოდგომა!

აფეთქებული და მოცახცახე

იწოდა ნათელ ალთა კრებული,

მაგრამ სანთლებზე უფრო ეგ სახე

იყო იდუმალ გაფითრებული.

იწოდა ტაძრის გუმბათი, კალთა,

ვარდთა დიოდა ნელი სურნელი,

მაგრამ ლოდინით დაღალულ ქალთა

სხვა არის ლოცვა განუკურნელი.

მესმოდა შენი უგონო ფიცი...

მერი, ძვირფასო! დღესაც არ მჯერა...

ვიცი წამება, მაგრამ არ ვიცი:

ეს გლოვა იყო თუ ჯვარისწერა?

ლოდებთან ვიღაც მწარედ გოდებდა

და ბეჭდების თვლებს ქარში კარგავდა...

იყო ობლობა და შეცოდება,

დღესასწაულს კი ეს დღე არ ჰგავდა.

ტაძრიდან გასულს ნაბიჯი ჩქარი

სად მატარებდა? ხედვა მიმძიმდა!

ქუჩაში მძაფრი დაჰქროდა ქარი

და განუწყვეტლად წვიმდა და წვიმდა.

ნაბადი ტანზე შემოვიხვიე,

თავი მივანდე ფიქრს შეუწყვეტელს;

ოჰ! შენი სახლი! მე სახლთან იქვე

ღონე-მიხდილი მივაწექ კედელს.

ასე მწუხარე ვიდექი დიდხანს

და ჩემს წინ შავი, სწორი ვერხვები

აშრიალებდნენ ფოთლებს ბნელხმიანს,

როგორც გაფრენილ არწივის ფრთები.

და შრიალებდა ტოტი ვერხვისა,

რაზე - ვინ იცის! ვინ იცის მერი!

ბედი, რომელიც მე არ მეღირსა -

ქარს მიჰყვებოდა, როგორც ნამქერი.

სთქვი: უეცარი გასხივოსნება

რად ჩაქრა ასე? ვის ვევედრები?

რად აშრიალდა ჩემი ოცნება,

როგორც გაფრენილ არწივის ფრთები?

ან ცას ღიმილით რად გავცქეროდი,

ან რად ვიჭრდი შუქს მოკამკამეს?

ან „მესაფლავეს" რისთვის ვმღეროდი,

ან ვინ ისმენდა ჩემს „მე და ღამეს"?

ქარი და წვიმის წვეთები ხშირი

წყდებოდნენ, როგორც მწყდებოდა გული

და მე ავტირდი - ვით მეფე ლირი,

ლირი, ყველასგან მიტოვებული.

ბედის იქით!

დავხუჭე თვალი, გულის სიღრმეში

რომ დამენახა რამე ნათელი

და მოვიგონე ნეტარნი დღენი

და გაზაფხული უკანასკნელი.

რა ადრე მოკვდა. რა ადრე მოკვდა!

ახლა ღამეა... ქვითინებს ქარი,

რომ გამახსენოს ტკბილი წარსული

და მოგონების სახე ნეტარი.

მაგრამ ვის ველი. ან რად ვღონდები,

განა არა მაქვს წინ მომავალი?

რად ჩავიგონო გზის უმიზნობა.

რად ავარიდო სიცოცხლეს თვალი?

ვის შევუშინდე? რას შევუშინდე?

დავიწყებული სად არის ჩრდილი?

დაბრკოლებები? - უამისოდ ხომ

არც გმირობას აქვს ქვეყნად ადგილი?

წავალ, გავყვები ამ სევდიან გზას,

ზღვათა ქუხილით. წყალთა ლიკლიკით...

და დავამკვიდრებ დაღლილ სიცოცხლეს

შორს, სხვა ედემში! შორს, ჩემს ბედს იქით!.